Basic HTML Version
kaynaklarında Tölöslerin ucu
kıvrık tahtaları ayaklarına bağ-
layarak karda koştukları, bu
nedenle daha kolay avlana-
bildikleri, bir başka kabile hal-
kının kullandıkları bu araçtan,
adlarını aldıkları (Muma-Tukyu
‘tahta ayaklı Türkler’) belirtil-
mektedir. Tarihçiler insanların
daha tekerlek icat edilmeden
önce kar ve buz üzerinde ka-
yak, kızak ve benzeri araçlarla
hareket edebildikleri görüsün-
de birleşmektedirler.
1921 yılında İsveç’te bulunan
çam ağacından yapılmış il-
kel kayağın (Hoting Ski) 4500
yaşında olduğu saptanmıştır.
Yapılan araştırmalar insanların
5000 yıldan beri kayak ve kı-
zak yaptıklarını ortaya koymuş-
tur. Buz çağının yaşandığı za-
manda insanların kayağa ben-
zeyen kar ayakkabıları kullan-
dığı bilinmektedir. Tarihçi Prof.
W. Eberhard, Çin kaynaklarına
dayanarak yaptığı incelemele-
rinde Eski Türklerde kayak ve
kızağın mevcut olduğunu, sa-
vaş ve göçlerde Avrupa’ya ve
diğer bölgelere geçtiğini gös-
termektedir. İsviçre’de Prof.
Hess’in yaptığı araştırmalar,
karla örtülü olan Sibirya’nın ka-
yak ve kızağın asil vatani oldu-
ğunu, Türk ve Moğol kavimle-
rinin Sibirya’nın en kuzey nok-
talarına kadar yayılarak yaşa-
dığını gösteriyor. Prof. Hess
makalesini “Kayak ve kızak
Sibirya’nın icadıdır. Bu sanat
bundan iki bin yıl önce Fin ka-
vimleri tarafından Avrupa’ya
getirilmiş ve İskandinavya ka-
vimlerine aktarılmıştır.” şeklin-
de tamamlamaktadır.
Kızak sporu, Türk ırkında en
eski zamanlardan beri mevcut-
tur. Altay dağlarının şimal etek-
lerinde Mias ve Kandoma ır-
makları boyunca yaşayan Türk
kabilelerinin olduğu bilinmek-
tedir. Kayak ve kızak hakkında
ilk tarihi malumata Yunan ta-
rihçesi Herodot’un hikayelerin-
de rastlanılmaktadır.
Kuzey Avrupa ülkelerine ve bü-
yük göçten önce Ural Dağları
eteklerinde yaşayan Çinlilere
Türk kavimleri tarafından ka-
yağın öğretildiği öne sürül-
mektedir. Türkler, kayak sözcü-
ğü yerine, ‘çana’ sözcüğünü, kı-
zak yerine de ‘çanak’ sözcüğü-
nü kullanmışlardır. Göktürk ki-
tabelerinde ve Orta Asya’nın
kültür özelliklerini taşımak-
ta olan Baykal Gölü kıyıların-
da oturan bazı kabilelerin yap-
tıkları resimlerde, üzerleri ke-
çelerle örtülmüş, atlar ve kö-
peklerle çekilen kızak kaidele-
ri görülmektedir.
Yakın tarihe baktığımızda, kı-
zak ilk olarak 1964 yılında
Olimpiyat Oyunları’nda yer al-
maya başlamıştır. Tek veya çift
kişilik versiyonları bulunmak-
la beraber Bobsleigh adında
BC that the Tölös tribesmen
tied curved woods to their feet
to run and hunt easily on the
snow and that another tribe
(Muma-Tukyu ‘Turks with wood-
en feet’) was named after this
tool. Historians agree that hu-
mans did move on snow and
ice with ski and sled-like tools,
long before the invention of
the wheel.
The first primitive ski made
of pine wood was found in
Sweden in 1921 (Hoting Ski)
which was determined to
date back to 4.500 or 2.500
B.C. researches have proven
that people skied and sledded
since 5.000 years. It is known
that people wore ski-like
snow shoes during the ice age.
Historian Prof. W. Eberhard’s
research based on Chinese
source material shows that
skis and sleds were used by
the ancient Turks and passed
on to Europe and other re-
gions via migrations or wars.
The researches by Prof. Hess
in Sweden show that the na-
tive land of skis and sleds
was the snow covered Siberia
where Turks and Mongols
lived. Prof. Hess finishes his
article with the sentence:
“Ski and sled are Siberian in-
ventions. This art was intro-
duced to Europe by Finns
two thousand years ago and
transferred to Scandinavian
ethnic groups.”
Luge sport has been present
among Turks since ancient
times. It is known that Turkish
tribes were settled along the
Mias and Kandoma rivers at the
northern foothills of the Altai
Mountains. Ski and sled was
first mentioned in Heredotus’
Histories. It is claimed that the
Turkish tribes introduced ski-
ing to the Chinese before the
Great Immigration and lat-
er to northern Europe. Turks
used the words ‘çana’ for ski
and ‘çanak’ for sled. In pic-
tures drawn by some tribes liv-
ing around Lake Baikal and in
Orkhon inscriptions, felt cov-
ered sleds pulled by dogs and
horses can be seen. In recent
history, Luge events were first
included in the Olympic Winter
Games in 1964. Luge has sin-
gles and doubles together with
two or four lugers versions
known as Bobsleigh.
Luge in Turkey
Turkish Luge organized by the
General Directorate of Youth
and Sports under the umbrel-
la of the Turkish Ski Federation
was accepted as a provision-
al member by the International
Luge Federation (FIL) upon
an application made in 2003
OlympicWorld
113